အေမရိကုန္ႏိုင္ငံ၊ ကယ္လီဖိုးနီးယားျပည္နယ္၊ ေလာ့စ္အိန္ဂ်လိ(စ္) ခ႐ုိင္၊
ဆန္ေဂးဘရီယယ္ၿမိဳ႕မွာ ႐ွိတဲ့ ေဒါက္တာ ဦးေမာင္ေမာင္၊ ေဒၚေမယု မိသားစုတို႔ရဲ႕
ဓမၼစကၡဳဓမၼာ႐ုံမွာ ျပဳလုပ္တဲ့ ဓမၼသင္တန္းမွာ သင္တန္းကို ၁ နာရီေဟာျပၿပီး
`ေမးလိုရာေမး´ ဆိုတဲ့ အစီအစဥ္ကိုလည္း ေနာက္ဆက္တြဲအျဖစ္ ထည့္ထားပါတယ္။
အဲဒီမွာေမးတဲ့ ေမးခြန္းေတြထဲက ဗုဒၶဘာသာဝင္အမ်ားနဲ႔ ဆိုင္တဲ့ ေမးခြန္းတစ္ခုကေတာ့....
`ရတနာသံုးပါးကို မတုန္မလႈပ္ ယံုၾကည္ရမယ္ဆိုတဲ့အထဲက သံဃာေတာ္ကို မတုန္မလႈပ္ ယံုၾကည္မႈတြင္ သံဃာ၏အဓိပၸါယ္ ႏွင့္ သံဃာကို မတုန္မလႈပ္ ယံုၾကည္ရန္ မည္ကဲ့သို႔ စိတ္ထားရမည္ကို ႐ွင္းျပေပးေတာ္ မူပါဘုရား´။ ေမးခြန္း႐ွင္က မခိုင္ခိုင္ေဌး (Rosemead ၿမိဳ႕) တဲ့။
ေျဖ။ ။ ဒီေမးခြန္းမွာ ေမးထားတာ အဆင့္ႏွစ္ဆင့္႐ွိပါတယ္။ ပထမအဆင့္က သံဃာ၏ အဓိပၸါယ္ တဲ့။
`သံဃာ´ ဆိုတာ `အယူဝါဒေရာ၊ အက်င့္သီလပါ တူညီစြာနဲ႔ ကိေလသာကင္းစင္ေရးကို က်င့္ၾကံအားထုတ္ေတာ္မူတဲ့ ပုဂိၢဳလ္အေပါင္း´ လို႔ အဓိပၸါယ္ ရပါတယ္။ ရတနာသံုးပါးအရာမွာေတာ့ သာသနာ့ဝန္ထမ္းျဖစ္တဲ့ `႐ွင္ရဟန္းအေပါင္း´ လို႔ အဓိပၸါယ္ ရပါတယ္။
ဒုတိယအဆင့္က သံဃာကို မတုန္မလႈပ္ ယံုၾကည္ရန္ မည္ကဲ့သို႔ စိတ္ထားရမည္ကို ႐ွင္းျပေပးပါ ဘုရားတဲ့။
`မည္ကဲ့သို႔စိတ္ထားရမည္´ ဆိုတာကေတာ့ သံဃာ့ဂုဏ္ေတာ္ထဲမွာ ပါတဲ့အတိုင္း.....
(၁) သုပၸဋိပေႏၷာ = ဘုရား႐ွင္ ေဟာၾကားေတာ္မူသည့္အတိုင္း ေကာင္းမြန္မွန္ကန္စြာ က်င့္ေတာ္မူပါေပ၏။
(၂) ဥဇုပၸဋိပေႏၷာ = ေျဖာင့္မတ္တည့္မွန္စြာ က်င့္ေတာ္မူပါေပ၏။
(၃) ဉာယပၸဋိပေႏၷာ = နိဗၺာန္ႏွင့္ထိုက္တန္ေအာင္ က်င့္ေတာ္မူပါေပ၏။
(၄) သာမီစိပၸဋိပေႏၷာ = ႐ုိေသေလးစားစြာ က်င့္ေတာ္မူပါေပ၏။
(၅) အာဟုေနေယ်ာ = ေ႐ွး႐ႈေကာ္ေရာ္ပူေဇာ္သည္ကို ခံေတာ္မူထိုက္ပါေပ၏။
(၆) ပါဟုေနေယ်ာ = အထူးျပဳလုပ္ပူေဇာ္သည္ကို ခံယူထိုက္ပါေပ၏။
(၇) ဒိကၡိေဏေယ်ာ = နိဗၺာန္ကို ရည္မွန္း၍ လွဴဒါန္းသည္ကို ခံေတာ္မူထိုက္ပါေပ၏။
(၈) အၪၥလီကရဏီေယာ = လက္အုပ္ခ်ီမိုး ႐ွိခိုးျခင္းကို ခံေတာ္မူထိုက္ပါေပ၏။
(၉) အႏုတၱရံ ပုညေကၡတၱံ ေလာကႆ = လူအေပါင္း၏ ေကာင္းမႈကို စိုက္ပ်ိဳးရာ လယ္ယာေျမေကာင္းသဖြယ္ ျဖစ္ေတာ္မူပါေပ၏လို႔ အာ႐ုံျပဳႏွလံုးသြင္းတဲ့ စိတ္ထားရမွာပါ။
ေမးခြန္း႐ွင္က တစ္သက္လံုး `သံဃံ သရဏံ ဂစၧာမိ´ ဆိုလာခဲ့ၿပီး အခုမွ `မည္ကဲ့သို႔စိတ္ထားရမည္´ ဆိုတဲ့အခ်က္ကို ေမးျမန္းတာကို အကဲခတ္ၾကည့္ရတာ `သံဃာ´ ထဲမွာ အပါအဝင္ျဖစ္တဲ့ အခ်ိဳ႕ရဟန္းေတာ္မ်ားအေပၚမွာ ၾကည္ညိဳစိတ္ထားဖို႔ အျမင္မၾကည္လင္စရာေတြ ၾကားေန၊ ျမင္ေနရတဲ့ ျပႆနာနဲ႔ ၾကံဳေနရတဲ့ သေဘာမ်ိဳး ႐ွိပံုရတယ္ေနာ္။
ဒီလိုစိတ္ထားမ်ိဳး ေ႐ွးကလည္း ပုထုဇဥ္ရဟန္းအခ်ိဳ႕ရဲ႕ အျပဳအမႈေတြအေပၚ မၾကည္လင္တဲ့အတြက္ မိလိႏၵမင္းႀကီးမွာ ျဖစ္ေပၚခဲ့ပံုရပါတယ္။ မိလိႏၵမင္းႀကီးက အ႐ွင္နာဂေသနမေထရ္ကို ဒီသေဘာမ်ိဳးနဲ႔ အဓိပၸါယ္တူတဲ့ ေမးခြန္းကို ေမးေလွ်ာက္ဖူးတယ္။ ဒီအေမးနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး အ႐ွင္နာဂေသနမေထရ္ရဲ႕ ေျဖၾကားခ်က္ကလည္း ဗုဒၶဘာသာဝင္ေတြ လိုက္နာမွတ္သားဖို႔ အေတာ္ေလး ေကာင္းပါတယ္။ အ႐ွင္နာဂေသနရဲ႕ အေျဖကေတာ့....
` မင္းႀကီး၊ ေလာကမွာ ေရဆိုတာ က်ိဳက္က်ိဳက္ဆူေအာင္ ပူေလာင္ေနတယ္ဆိုေစဦးေတာ့၊ မီးေတာက္ မီးခဲကိုေတာ့ ၿငိမ္းေစႏိုင္ပါတယ္။ ထို႔အတူပဲ ပုထုဇဥ္ရဟန္းအခ်ိဳ႕မွာ အသင္မင္းႀကီးေတြ႕ရသလို ကိေလသာအပူမကင္းတဲ့ အျပဳအမူေတြ ႐ွိေနတယ္ဆိုေစဦးေတာ့၊ သူတို႔ရဲ႕ ကိေလသာအပူက က်ိဳက္က်ိဳက္ဆူေနတဲ့ ေရေႏြးပူမ်ိဳးသာ ျဖစ္တယ္။ လူဝတ္ေၾကာင္ ပုထုဇဥ္တို႔မွာ ႐ွိေနတဲ့ ကိေလသာ အပူေတြက မီးေတာက္မီးခဲလို အပူေတြျဖစ္တယ္လို႔ ႏႈိင္းယွဥ္ ႏွလံုးသြင္းၾကည့္လိုက္ရင္လည္း ၾကည္ညိဳစိတ္ ျဖစ္လာႏိုင္ပါတယ္။
အဲဒီမွာေမးတဲ့ ေမးခြန္းေတြထဲက ဗုဒၶဘာသာဝင္အမ်ားနဲ႔ ဆိုင္တဲ့ ေမးခြန္းတစ္ခုကေတာ့....
`ရတနာသံုးပါးကို မတုန္မလႈပ္ ယံုၾကည္ရမယ္ဆိုတဲ့အထဲက သံဃာေတာ္ကို မတုန္မလႈပ္ ယံုၾကည္မႈတြင္ သံဃာ၏အဓိပၸါယ္ ႏွင့္ သံဃာကို မတုန္မလႈပ္ ယံုၾကည္ရန္ မည္ကဲ့သို႔ စိတ္ထားရမည္ကို ႐ွင္းျပေပးေတာ္ မူပါဘုရား´။ ေမးခြန္း႐ွင္က မခိုင္ခိုင္ေဌး (Rosemead ၿမိဳ႕) တဲ့။
ေျဖ။ ။ ဒီေမးခြန္းမွာ ေမးထားတာ အဆင့္ႏွစ္ဆင့္႐ွိပါတယ္။ ပထမအဆင့္က သံဃာ၏ အဓိပၸါယ္ တဲ့။
`သံဃာ´ ဆိုတာ `အယူဝါဒေရာ၊ အက်င့္သီလပါ တူညီစြာနဲ႔ ကိေလသာကင္းစင္ေရးကို က်င့္ၾကံအားထုတ္ေတာ္မူတဲ့ ပုဂိၢဳလ္အေပါင္း´ လို႔ အဓိပၸါယ္ ရပါတယ္။ ရတနာသံုးပါးအရာမွာေတာ့ သာသနာ့ဝန္ထမ္းျဖစ္တဲ့ `႐ွင္ရဟန္းအေပါင္း´ လို႔ အဓိပၸါယ္ ရပါတယ္။
ဒုတိယအဆင့္က သံဃာကို မတုန္မလႈပ္ ယံုၾကည္ရန္ မည္ကဲ့သို႔ စိတ္ထားရမည္ကို ႐ွင္းျပေပးပါ ဘုရားတဲ့။
`မည္ကဲ့သို႔စိတ္ထားရမည္´ ဆိုတာကေတာ့ သံဃာ့ဂုဏ္ေတာ္ထဲမွာ ပါတဲ့အတိုင္း.....
(၁) သုပၸဋိပေႏၷာ = ဘုရား႐ွင္ ေဟာၾကားေတာ္မူသည့္အတိုင္း ေကာင္းမြန္မွန္ကန္စြာ က်င့္ေတာ္မူပါေပ၏။
(၂) ဥဇုပၸဋိပေႏၷာ = ေျဖာင့္မတ္တည့္မွန္စြာ က်င့္ေတာ္မူပါေပ၏။
(၃) ဉာယပၸဋိပေႏၷာ = နိဗၺာန္ႏွင့္ထိုက္တန္ေအာင္ က်င့္ေတာ္မူပါေပ၏။
(၄) သာမီစိပၸဋိပေႏၷာ = ႐ုိေသေလးစားစြာ က်င့္ေတာ္မူပါေပ၏။
(၅) အာဟုေနေယ်ာ = ေ႐ွး႐ႈေကာ္ေရာ္ပူေဇာ္သည္ကို ခံေတာ္မူထိုက္ပါေပ၏။
(၆) ပါဟုေနေယ်ာ = အထူးျပဳလုပ္ပူေဇာ္သည္ကို ခံယူထိုက္ပါေပ၏။
(၇) ဒိကၡိေဏေယ်ာ = နိဗၺာန္ကို ရည္မွန္း၍ လွဴဒါန္းသည္ကို ခံေတာ္မူထိုက္ပါေပ၏။
(၈) အၪၥလီကရဏီေယာ = လက္အုပ္ခ်ီမိုး ႐ွိခိုးျခင္းကို ခံေတာ္မူထိုက္ပါေပ၏။
(၉) အႏုတၱရံ ပုညေကၡတၱံ ေလာကႆ = လူအေပါင္း၏ ေကာင္းမႈကို စိုက္ပ်ိဳးရာ လယ္ယာေျမေကာင္းသဖြယ္ ျဖစ္ေတာ္မူပါေပ၏လို႔ အာ႐ုံျပဳႏွလံုးသြင္းတဲ့ စိတ္ထားရမွာပါ။
ေမးခြန္း႐ွင္က တစ္သက္လံုး `သံဃံ သရဏံ ဂစၧာမိ´ ဆိုလာခဲ့ၿပီး အခုမွ `မည္ကဲ့သို႔စိတ္ထားရမည္´ ဆိုတဲ့အခ်က္ကို ေမးျမန္းတာကို အကဲခတ္ၾကည့္ရတာ `သံဃာ´ ထဲမွာ အပါအဝင္ျဖစ္တဲ့ အခ်ိဳ႕ရဟန္းေတာ္မ်ားအေပၚမွာ ၾကည္ညိဳစိတ္ထားဖို႔ အျမင္မၾကည္လင္စရာေတြ ၾကားေန၊ ျမင္ေနရတဲ့ ျပႆနာနဲ႔ ၾကံဳေနရတဲ့ သေဘာမ်ိဳး ႐ွိပံုရတယ္ေနာ္။
ဒီလိုစိတ္ထားမ်ိဳး ေ႐ွးကလည္း ပုထုဇဥ္ရဟန္းအခ်ိဳ႕ရဲ႕ အျပဳအမႈေတြအေပၚ မၾကည္လင္တဲ့အတြက္ မိလိႏၵမင္းႀကီးမွာ ျဖစ္ေပၚခဲ့ပံုရပါတယ္။ မိလိႏၵမင္းႀကီးက အ႐ွင္နာဂေသနမေထရ္ကို ဒီသေဘာမ်ိဳးနဲ႔ အဓိပၸါယ္တူတဲ့ ေမးခြန္းကို ေမးေလွ်ာက္ဖူးတယ္။ ဒီအေမးနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး အ႐ွင္နာဂေသနမေထရ္ရဲ႕ ေျဖၾကားခ်က္ကလည္း ဗုဒၶဘာသာဝင္ေတြ လိုက္နာမွတ္သားဖို႔ အေတာ္ေလး ေကာင္းပါတယ္။ အ႐ွင္နာဂေသနရဲ႕ အေျဖကေတာ့....
` မင္းႀကီး၊ ေလာကမွာ ေရဆိုတာ က်ိဳက္က်ိဳက္ဆူေအာင္ ပူေလာင္ေနတယ္ဆိုေစဦးေတာ့၊ မီးေတာက္ မီးခဲကိုေတာ့ ၿငိမ္းေစႏိုင္ပါတယ္။ ထို႔အတူပဲ ပုထုဇဥ္ရဟန္းအခ်ိဳ႕မွာ အသင္မင္းႀကီးေတြ႕ရသလို ကိေလသာအပူမကင္းတဲ့ အျပဳအမူေတြ ႐ွိေနတယ္ဆိုေစဦးေတာ့၊ သူတို႔ရဲ႕ ကိေလသာအပူက က်ိဳက္က်ိဳက္ဆူေနတဲ့ ေရေႏြးပူမ်ိဳးသာ ျဖစ္တယ္။ လူဝတ္ေၾကာင္ ပုထုဇဥ္တို႔မွာ ႐ွိေနတဲ့ ကိေလသာ အပူေတြက မီးေတာက္မီးခဲလို အပူေတြျဖစ္တယ္လို႔ ႏႈိင္းယွဥ္ ႏွလံုးသြင္းၾကည့္လိုက္ရင္လည္း ၾကည္ညိဳစိတ္ ျဖစ္လာႏိုင္ပါတယ္။
မင္းႀကီး၊ ေလာကမွာ ေရဟာ ေသာက္သံုးဖို႔ မဆိုထားႏွင့္၊ ေျခေဆးဖို႔ေလာက္ေတာင္ မျဖစ္ႏိုင္ ေလာက္တဲ့ ရႊံ႕ႏြံေရပင္ျဖစ္ေစဦးေတာ့၊ မစင္အညစ္အေၾကးကိုေတာ့ ေဆးေၾကာဖယ္႐ွားႏိုင္ပါတယ္။
ထို႔အတူပဲ ပုထုဇဥ္ရဟန္းအခ်ိဳ႕ရဲ႕ အျပဳအမူေတြက ကိေလသာေတြနဲ႔ ေနာက္က်ဴေနတဲ့ ရႊံ႕ႏြံေရေလာက္ပဲ႐ွိတယ္။ လူဝတ္ေၾကာင္ ပုထုဇဥ္ေတြရဲ႕ ကိေလသာအညစ္အေၾကးေတြကေတာ့ မစင္အညစ္အေၾကးေလာက္ ႐ွိေနတယ္လို႔ ႏႈိင္းယွဥ္ႏွလံုးသြင္းလိုက္ရင္လည္း ၾကည္ညိဳစိတ္ ျဖစ္လာႏိုင္ပါတယ္။
မင္းႀကီး... စားေကာင္းတဲ့ သစ္သီး တစ္လံုးဟာ အပုပ္အနာေတြ မကင္းဘူးဆိုရင္ေတာင္မွ အလြန္႔အလြန္ ဆာေလာင္မြတ္သိပ္ေနသူရဲ႕ ဝမ္းမီးအပူကိုေတာ့ ျငႇိမ္းေပးႏိုင္ပါတယ္။ အဲဒီလိုပါပဲ၊ ပုထုဇဥ္ရဟန္းအခ်ိဳ႕ရဲ႕ အျပဳအမူေတြဟာ အပုပ္အနာမကင္းတဲ့သစ္သီးလို ျဖစ္ေနတယ္ဆိုေစဦးေတာ့၊ သံသရာတစ္ေလွ်ာက္လံုး ကိေလသာအဆာဓာတ္ေတြနဲ႔ ပူေလာင္ေနၾကတဲ့ ပုထုဇဥ္ လူဝတ္ေၾကာင္တို႔ရဲ႕ စိတိအပူဓာတ္ကိုေတာ့ `အရဟတၱဇ´ လို႔ေခၚတဲ့ ဘုရားအေမြေတာ္ သကၤန္းေရာင္ကေလးကပင္ ၿငိမ္းေအးေစႏိုင္ပါေပတယ္လို႔ ႏွလံုးသြင္းလိုက္ရင္ ၾကည္ညိဳစိတ္ ျဖစ္လာႏိုင္ပါတယ္....တဲ့။´
သံဃာကို ၾကည္ညိဳတတ္တဲ့ စိတ္ကေလး ျဖစ္ေပၚလာေစဖို႔ `ေယာနိေသာ မနသိကာရ´ လို႔ေခၚတဲ့ ကုသိုလ္ျဖစ္ေအာင္ ေတြးပံုကေလးေတြကို အ႐ွင္နာဂေသနက ေျဖဆိုေပးလိုက္တာပါ။ ဒါကို ဗုဒၶဘာသာဝင္တိုင္း အတုယူလိုက္နာၾကရင္ အကုသိုလ္ကင္းၿပီး ကုသိုလ္တိုးပြားႏိုင္ပါလိမ့္မယ္။
*********
ဒီေမးခြန္းနဲ႔ ဆက္စပ္ၿပီးေတာ့ ေမးခြန္းထဲမွာ မပါေပမဲ့ နည္းနည္းေျပာခ်င္တာ ႐ွိပါတယ္။
တခ်ိဳ႕က `သံဃာဆိုတိုင္း အတုမွန္းမသိ၊ အစစ္မွန္းမသိဘဲ ၾကည္ညိဳလွဴဒါန္းပူေဇာ္ေနေတာ့ေရာ၊ အစစ္အမွန္မဟုတ္ဘဲ လွဴဒါန္းပူေဇာ္တာ ဘာအက်ိဳး႐ွိမွာလဲ ´ ဆိုတဲ့ သံသယမ်ိဳးလည္း ႐ွိတတ္ပါတယ္။ ဒါမ်ိဳး ေမးျမန္းတာလည္း ၾကံဳဖူးတယ္။ ဒါနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ၾကားရဖူးတဲ့ အျဖစ္အပ်က္ကေလးတစ္ခုကို ေျပာျပခ်င္တာပါ။
အင္းဝေခတ္မွာ ႐ွင္ဘုရင္ တစ္ပါးက တစ္ညမွာ အိပ္မက္ ထူးထူးျခားျခားမက္တယ္။ သူ႔အိပ္မက္က `ရဟႏၲာမေထရ္ျမတ္ႀကီးတစ္ပါး သူ႔နန္းေတာ္အထိ ဆြမ္းခံႂကြလာလို႔ သူကိုယ္တိုင္ ရဟႏၲာမေထရ္ျမတ္ႀကီးကို ဆြမ္းေလာင္းလွဴလိုက္ရတယ္´ လို႔ မက္တာတဲ့။
ေနာက္ေန႔ ပြဲေတာ္တည္ဖို႔ ျပင္ဆင္ၿပီးေရာက္လာေတာ့ ႐ွင္ဘုရင္ႀကီးက သူ႔အိပ္မက္ကို ေျပာျပၿပီး `ေနၾကဦး၊ မြန္းမတည့္မခ်င္း ငါပြဲေတာ္မတည္ဘူး၊ ရဟႏၲာအ႐ွင္ျမတ္ႀကီး ဆြမ္းခံႂကြလာရင္ စားဦးစားဖ်ား ေလာင္းလွဴႏိုင္ေအာင္ ေစာင့္မယ္´ ဆိုၿပီး ပြဲေတာ္မတည္ေသးဘဲ ဒီအတိုင္း အသင့္ျပင္ၿပီး ေစာင့္ေနသတဲ့။
အဲဒီအခ်ိန္မွာ ၿမိဳ႕ျပင္က သုသာန္
ဇရပ္မွာေနၾကတဲ့ သူေတာင္းစားလင္မယားမွာ မယားက ကိုယ္ဝန္ေဆာင္ထားခ်ိန္ျဖစ္လို႔
`႐ွင္ဘုရင့္ ပြဲေတာ္အုပ္ကို စားခ်င္တဲ့ခ်င္ျခင္း´ ျဖစ္သတဲ့။ သူခ်င္ျခင္း
လင္ေယာက်္ားကို ေျပာျပတဲ့အခါ ေယာက်္ားက `နင္ခ်င္ျခင္းက ေသေပါက္တိုးမယ့္
ခ်င္ျခင္ႀကီးျဖစ္လို႔ ငါလည္း ဘာမွမတတ္ႏိုင္ဘူး´ ဆိုၿပီး ျငင္းတယ္။
မယားက `႐ွင္ေယာက်္ားျဖစ္ၿပီး ဒီေလာက္ေတာင္ညံ့ရသလား။ ႐ွင္ မသိဘူးလား။ ဒီႏိုင္ငံက ႐ွင္ဘုရင္ႀကီးဆိုတာ ရဟန္းသံဃာကို အလြန္ၾကည္ညိဳတယ္။ ကဲ.... ႐ွင္ဘာမွျငင္းမေနနဲ႔။ က်ဳပ္ေျပာသလို လုပ္ေခ်၊ ႐ွင့္မွာ ကတံုးလည္း တံုးၿပီးသားပဲ၊ သြား...ေက်ာင္းတိုက္တစ္ခုခုမွာ သံဃာေတာ္ေတြ မသံုးေတာ့ဘဲ စြန္႔ပစ္ထားတဲ့သကၤန္းအိုတစ္စံုနဲ႔ သပိတ္အိုတစ္လံုး ရေအာင္ေတာင္း၊ ၿပီးရင္ အဲဒီသကၤန္းကို႐ုံ၊ သပိတ္ကိုေပြ႕ၿပီး နန္းေတာ္ထဲ သြားေပေရာ့။ ႐ွင္ဘုရင္ႀကီးက သူ႔ပြဲေတာ္အုပ္ကို ေလာင္းလွဴလိုက္လိမ့္မယ္´ ဆိုၿပီး တိုက္တြန္းလိုက္တယ္။ ေယာက်္ားခမ်ာလည္း ခပ္ေၾကာက္ေၾကာက္ ျဖစ္ေပမဲ့ မယားအၾကံက ျဖစ္ေတာ့ျဖစ္ႏိုင္တယ္ဆိုၿပီး သူေျပာတဲ့အတိုင္း လုပ္ရေတာ့တာေပါ့။
အခ်ိန္ကလည္း မြန္းတည့္ခါနီးေနၿပီ၊ ႐ွင္ဘုရင္ႀကီးကလည္း သူ႔အိပ္မက္အတိုင္း ရဟႏၲာအ႐ွင္ျမတ္ႀကီး ဆြမ္းခံႂကြလာႏိုးႏိုးနဲ႔ ေစာင့္ေနရတာ မေအာင့္ႏိုင္ေတာ့ဘဲ နန္းေတာ္ျပတင္းနားအထိထြက္လာၿပီး အျပင္ကို လွမ္းေမွ်ာ္ေနတုန္းမွာပဲ.... ကိုယ္ေတာ္ႀကီးက မရိတ္တာၾကာေတာ့ ခပ္႐ွည္႐ွည္ႀကီး ေနမွာေပါ့။ သကၤန္းသပိတ္ေတြကလည္း အိုအိုႏြမ္းႏြမ္းေတြနဲ႔။
႐ွင္ဘုရင္က ဒီပုဂၢိဳလ္လည္း ေတြ႕လိုက္ေရာ `ေဟ့၊ ေဟ့ အမတ္ေတြ လာၾကည့္ၾကစမ္း၊ ေဟာဟိုက ႂကြလာတဲ့ကိုယ္ေတာ္ႀကီးဟာ ဆံပင္ေတြလည္း ႐ွည္ေနၿပီ၊ သကၤန္းသပိတ္ေတြကလည္း အိုအိုႏြမ္းႏြမ္းနဲ႔၊ ဧကႏၲ ေတာရေဆာက္တည္ေနတဲ့ ရဟႏၲာပုဂၢိဳလ္ျမတ္ႀကီး ျဖစ္မွာေသခ်ာတယ္၊ ကဲ... ပြဲေတာ္အုပ္ကို မ, ခဲ့ၾက´ ဆိုၿပီး ကိုယ္တိုင္လည္း နန္းေတာ္ေအာက္ ဆင္းေစာင့္ေနလိုက္သတဲ့။
ကိုယ္ေတာ္ေခ်ာကလည္း ခပ္ေၾကာက္ေၾကာက္နဲ႔ ဣေျႏၵဆည္ၿပီး ခပ္ေျဖးေျဖးေလွ်ာက္လာလို႔ နန္းေတာ္ေ႐ွ႕လည္းေရာက္ေရာ ႐ွင္ဘုရင္ႀကီးက ဝမ္းေျမာက္ဝမ္းသာနဲ႔ ပြဲေတာ္စာေတြ သပိတ္နဲ႔အျပည့္ ေလာင္းလွဴလိုက္သတဲ့။
ကိုယ္ေတာ္ႀကီးလည္း ႂကြသြားေရာ ႐ွင္ဘုရင္က သူ႔အိပ္မက္ဘယ္ေလာက္ထိ မွန္သလဲဆိုတာသိရေအာင္ အမတ္တစ္ေယာက္ကိုေခၚၿပီး `ကိုယ္ေတာ္ႀကီးေနာက္က မေယာင္မလည္ မ်က္ေျခမျပတ္ လိုက္ၾကည့္စမ္း၊ ရဟႏၲာမေထရ္ျမတ္ႀကီးေတြဆိုတာ ေတာရပ္မွာေနၾကတာ၊ ၿမိဳ႕ျပင္ေရာက္ရင္ စ်ာန္အဘိညာဥ္နဲ႔ ေကာင္းကင္ကို ပ်ံတက္ခ်င္တက္သြားလိမ့္မယ္´ ဆိုၿပီး လိုက္ၾကည့္ခိုင္းသတဲ့။
ကိုယ္ေတာ္ႀကီးက ၿမိဳ႕ျပင္လည္းေရာက္ေရာ `အသက္ေဘးကေတာ့ လြတ္ၿပီဟဲ့´ ဆိုၿပီး ခပ္သြက္သြက္နဲ႔ သုသာန္ဘက္ကို သုတ္ေျခတင္ေတာ့တယ္။ အမတ္ကလည္း ခပ္သြက္သြက္နဲ႔ မ်က္ေျခမျပတ္ လိုက္ေခ်ာင္းရေတာ့တာေပါ့။ သုသာန္ဇရပ္လည္း ေရာက္ေရာ ကိုယ္ေတာ္ႀကီးက သူ႔မယားကို `ကဲ... မင့္ခ်င္ျခင္းေတာ့ ရခဲ့ၿပီ၊ ကံေကာင္းလို႔ ေခါင္းမျပတ္တာေပါ့ကြာ´ လို႔ေျပာရင္း သပိတ္ကို မယားလက္ထဲအပ္၊ သူလည္း အဝတ္ေတြလဲၿပီး သကၤန္းေတြကိုေတာ့ ေျမထဲ ယက္ၿပီးဖို႔ ပစ္လိုက္ေတာ့သတဲ့။
ဒါကို အစအဆံုးျမင္ေနရတဲ့ အမတ္က--
`အင္း... ငါျမင္ရတဲ့အတိုင္းသာ ႐ွင္ဘုရင္ႀကီးကို သံေတာ္ဦးတင္လိုက္ရင္ ႐ွင္ဘုရင္လည္း ဝမ္းေျမာက္ဝမ္းသာ ျဖစ္ေနတဲ့ သူ႔ေစတနာေတြ ပ်က္သြားမယ္။ ဒီသူေတာင္းစား လင္မယားလည္း ဇက္ျပတ္ကုန္ေတာ့မွာပဲ´ လို႔ေတြးၿပီး အဆင္ေျပေအာင္ သံေတာ္ဦးတင္ဖို႔ စဥ္းစားရင္း နန္းေတာ္ကို ျပန္လာတယ္။
ျမန္မာေတြ အမွတ္အေျပာ မွားေနတဲ့ စကားပံုတစ္ခု႐ွိတယ္။ `မုသားမပါ၊ လကၤာမေခ်ာ´ ဆိုတာေပါ့။ အမွန္က `မုတမပါ လကၤာမေခ်ာ´ လို႔ ဆိုတာပါ။ `ဒိ႒၊ သုတ၊ မုတ´ ဆိုတာ ႐ွိတယ္။
ဒိ႒ - ဆိုတာ မ်က္ဝါးထင္ထင္ ျမင္ရတာ။
သုတ - ဆိုတာ နားနဲ႔ ဆတ္ဆတ္ၾကားရတာ။
မုတ - ဆိုတာကေတာ့ အဲဒီျမင္ရၾကားရတာကို အခ်ိန္အခါ အေျခအေနနဲ႔ လိုက္ေလ်ာညီေထြျဖစ္ေအာင္ အသံုးခ်ဖို႔ ႏႈိင္းယွဥ္ စဥ္းစားတာကို ေျပာတာပါ။
` အဲဒီ မုတ ပါမွ အဆင္ေျပေခ်ာေမြ႕မယ္´ လို႔ ဆိုလိုတဲ့ စကားပံုပါ။
အခုလည္း အမတ္က အဆင္ေျပေခ်ာေမြ႕ေအာင္၊ ႏွစ္ဦးႏွစ္ဖက္ အက်ိဳးမယုတ္ေအာင္ ဘယ္လိုေလွ်ာက္တင္ရမလဲလို႔ စဥ္းစားေနတာ။ နန္ေတာ္ျပန္ေရာက္ေတာ့ ႐ွင္ဘုရင္ႀကီးက ပြဲေတာ္ေတာင္ မတည္ႏိုင္ေသးဘူး။ သူလႊတ္လိုက္တဲ့ အမတ္ျပန္အလာကို ေမွ်ာ္ရင္းေစာင့္ေနတာ။ အမတ္လည္း ျပန္ေရာက္လာေရာ သံေတာ္ဦးတင္တာကိုေတာင္ မေစာင့္ႏိုင္ေတာ့ဘူး၊ `ဘယ့္ႏွယ္လဲ အမတ္ႀကီး၊ ငါ ကိုယ္ေတာ္ အိပ္မက္ျမင္တဲ့အတိုင္း အမွန္ပဲမဟုတ္လား´ ဆိုၿပီး အေလာတႀကီး ေမးေတာ့တာပဲ။
အမတ္ႀကီးက `မွန္လွပါ၊ အ႐ွင္မင္းႀကီးအမိန္႔ေတာ္အတိုင္း ဘုရားကြၽန္ေတာ္မ်ိဳး မ်က္ေျခမျပတ္ လိုက္ၾကည့္တဲ့အခါ သုသာန္ဇရပ္လည္း ေရာက္ေရာ သကၤန္းေရာင္ ေပ်ာက္သြားပါတယ္ ဘုရား´ လို႔ သံေတာ္ဦးလည္း တင္လိုက္ေရာ ႐ွင္ဘုရင္ႀကီးက ဝမ္းသာအားရနဲ႔ `ငါဟဲ့ေယာက်္ား၊ ေလာကမွာ ငါလို ရဟႏၲာအစင္စစ္ကို ဆြမ္းေလာင္းလွဴခြင့္ ရတဲ့လူ ခုအခ်ိန္မွာ ဘယ္သူ႐ွိႏိုင္ေသးတံုး´ ဆိုၿပီး လက္ခေမာင္းခတ္ ဝမ္းသာေနလိုက္တာ အဲဒီ တစ္နပ္ ပြဲေတာ္ေတာင္ မတည္ႏိုင္ေတာ့ဘူးတဲ့။
`အင္း... ငါျမင္ရတဲ့အတိုင္းသာ ႐ွင္ဘုရင္ႀကီးကို သံေတာ္ဦးတင္လိုက္ရင္ ႐ွင္ဘုရင္လည္း ဝမ္းေျမာက္ဝမ္းသာ ျဖစ္ေနတဲ့ သူ႔ေစတနာေတြ ပ်က္သြားမယ္။ ဒီသူေတာင္းစား လင္မယားလည္း ဇက္ျပတ္ကုန္ေတာ့မွာပဲ´ လို႔ေတြးၿပီး အဆင္ေျပေအာင္ သံေတာ္ဦးတင္ဖို႔ စဥ္းစားရင္း နန္းေတာ္ကို ျပန္လာတယ္။
ျမန္မာေတြ အမွတ္အေျပာ မွားေနတဲ့ စကားပံုတစ္ခု႐ွိတယ္။ `မုသားမပါ၊ လကၤာမေခ်ာ´ ဆိုတာေပါ့။ အမွန္က `မုတမပါ လကၤာမေခ်ာ´ လို႔ ဆိုတာပါ။ `ဒိ႒၊ သုတ၊ မုတ´ ဆိုတာ ႐ွိတယ္။
ဒိ႒ - ဆိုတာ မ်က္ဝါးထင္ထင္ ျမင္ရတာ။
သုတ - ဆိုတာ နားနဲ႔ ဆတ္ဆတ္ၾကားရတာ။
မုတ - ဆိုတာကေတာ့ အဲဒီျမင္ရၾကားရတာကို အခ်ိန္အခါ အေျခအေနနဲ႔ လိုက္ေလ်ာညီေထြျဖစ္ေအာင္ အသံုးခ်ဖို႔ ႏႈိင္းယွဥ္ စဥ္းစားတာကို ေျပာတာပါ။
` အဲဒီ မုတ ပါမွ အဆင္ေျပေခ်ာေမြ႕မယ္´ လို႔ ဆိုလိုတဲ့ စကားပံုပါ။
အခုလည္း အမတ္က အဆင္ေျပေခ်ာေမြ႕ေအာင္၊ ႏွစ္ဦးႏွစ္ဖက္ အက်ိဳးမယုတ္ေအာင္ ဘယ္လိုေလွ်ာက္တင္ရမလဲလို႔ စဥ္းစားေနတာ။ နန္ေတာ္ျပန္ေရာက္ေတာ့ ႐ွင္ဘုရင္ႀကီးက ပြဲေတာ္ေတာင္ မတည္ႏိုင္ေသးဘူး။ သူလႊတ္လိုက္တဲ့ အမတ္ျပန္အလာကို ေမွ်ာ္ရင္းေစာင့္ေနတာ။ အမတ္လည္း ျပန္ေရာက္လာေရာ သံေတာ္ဦးတင္တာကိုေတာင္ မေစာင့္ႏိုင္ေတာ့ဘူး၊ `ဘယ့္ႏွယ္လဲ အမတ္ႀကီး၊ ငါ ကိုယ္ေတာ္ အိပ္မက္ျမင္တဲ့အတိုင္း အမွန္ပဲမဟုတ္လား´ ဆိုၿပီး အေလာတႀကီး ေမးေတာ့တာပဲ။
အမတ္ႀကီးက `မွန္လွပါ၊ အ႐ွင္မင္းႀကီးအမိန္႔ေတာ္အတိုင္း ဘုရားကြၽန္ေတာ္မ်ိဳး မ်က္ေျခမျပတ္ လိုက္ၾကည့္တဲ့အခါ သုသာန္ဇရပ္လည္း ေရာက္ေရာ သကၤန္းေရာင္ ေပ်ာက္သြားပါတယ္ ဘုရား´ လို႔ သံေတာ္ဦးလည္း တင္လိုက္ေရာ ႐ွင္ဘုရင္ႀကီးက ဝမ္းသာအားရနဲ႔ `ငါဟဲ့ေယာက်္ား၊ ေလာကမွာ ငါလို ရဟႏၲာအစင္စစ္ကို ဆြမ္းေလာင္းလွဴခြင့္ ရတဲ့လူ ခုအခ်ိန္မွာ ဘယ္သူ႐ွိႏိုင္ေသးတံုး´ ဆိုၿပီး လက္ခေမာင္းခတ္ ဝမ္းသာေနလိုက္တာ အဲဒီ တစ္နပ္ ပြဲေတာ္ေတာင္ မတည္ႏိုင္ေတာ့ဘူးတဲ့။
အဲဒီေန႔ညေနေစာင္းမွာပဲ တျခားျပည္နယ္တစ္ခုက ဆင္ဖမ္းသမားေတြက ဆင္ျဖဴေတာ္တစ္ေကာင္ ရလို႔ဆိုၿပီး ႐ွင္ဘုရင္ႀကီးကို လာဆက္သတဲ့။ အဲဒီ႐ွင္ဘုရင္ႀကီးလည္း ဆင္ျဖဴ႐ွင္မင္းတရားႀကီးအျဖစ္ ထင္႐ွားသြားသတဲ့။ `မုတပါလို႔ လကၤာေခ်ာ´ သြားတဲ့ သေဘာလို႔လည္း ယူဆႏိုင္မယ္ထင္ပါတယ္။
ဒီေနရာမွာ ေျပာလိုရင္းကေတာ့ ဗုဒၶဘာသာဝင္ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားကပဲ အလွဴတစ္ခုအက်ိဳးႀကီးဖို႔ဆိုတာ `အလွဴခံပုဂၢိဳလ္ ျမင့္ျမတ္ဖို႔ အေရးႀကီးတယ္´ ဆိုၿပီး အလွဴခံပုဂၢိဳလ္ျမတ္၊ မျမတ္ ေရြးခ်ယ္တတ္ၾကသူေတြ မ်ားေနတယ္။ ပါရမီေတာ္အရေျပာရင္....
`ပုဂိၢဳလ္ယုတ္ျမတ္ ေရြးခ်ယ္လွဴတဲ့ဒါနဟာ ပါရမီမေျမာက္ဘူး´ လို႔ ဆိုပါတယ္။ (ျမန္မာလိုၾကည့္ခ်င္ရင္ တိပိဋကဆရာေတာ္အ႐ွင္ သုမဂၤလာလကၤာရ ေရးတဲ့ `ပါရမီ´ ဆိုတဲ့ စာအုပ္မွာၾကည့္ပါ။)
ျမတ္စြာဘုရားကလည္း `ေစတနာ ဟံ ဘိကၡေဝ ကမၼံဝဒါမိ = ေပးလွဴျပဳ လုပ္သူရဲ႕ ေစတနာကိုသာ ကံလို႔ ငါဘုရား ဆံုးမတယ္´ လို႔ မိန္႔ၾကားထားပါတယ္။
အခုေျပာခဲ့တဲ့ ဆငိျဖဴ႐ွင္မင္းႀကီးဆိုတာကလည္း `ဒါဟာ ဒ႑ာရီေတြပါ၊ ဟုတ္ခ်င္မွ ဟုတ္မွာပါ´ လို႔ သံသယျဖစ္သူလည္း ႐ွိေကာင္း႐ွိေနဦးမယ္ ထင္ပါတယ္။
ခိုင္မာထင္႐ွားတဲ့ သာဓကတစ္ခုအျဖစ္နဲ႔ ေဝႆႏၲရာမင္းႀကီးရဲ႕ သားေတာ္၊ သမီးေတာ္တို႔ကို လွဴဒါန္းတဲ့အလွဴပြဲကို အေသအခ်ာ ေလ့လာၾကည့္ပါ။ ဒီအလွဴပြဲဟာ ႀကီးက်ယ္ျမင့္ျမတ္လြန္းတဲ့အတြက္ ေျမႀကီးကေတာင္ သာဓုေခၚသည့္အလား သိမ့္သိမ့္တုန္ေအာင္ ခုနစ္ႀကိမ္လႈပ္တယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ ဒီအလွဴပြဲမွာ အလွဴခံပုဂၢိဳလ္ျဖစ္တဲ့ ဇူဇကာပုဏၰားႀကီးဆိုတာကေတာ့ အသက္ႀကီးႀကီးမွ မယားငယ္ငယ္ေလးကို ယူထားတဲ့ ကိေလသာအိုး အလွဴခံဆိုးႀကီးဆိုတာ အားလံုးၾကားဖူးၾကပါလိမ့္မယ္။
ကဲ.... ဒီေလာက္ဆို သံဃာကို ၾကည္ညိဳတတ္ေအာင္ ဘယ္လိုစိတ္ထားရမယ္ဆိုတာလည္း သေဘာေပါက္ေလာက္ပါၿပီ။
ကုသိုလ္ျဖစ္ေအာင္ စိတ္ထားတတ္ၾကပါေစ။
ဆရာေတာ္ ဓမၼေဘရီ အ႐ွင္ဝီရိယ
(ေတာင္စြန္း)
[အလင္းတန္း ဂ်ာနယ္]
No comments:
Post a Comment